قهوه نامه چهارم : گونه های قهوه

گونه های قهوه بین گونه های مختلف قهوه، دو گونه از همه مشهورترند و بیشتر در دنیا کشت می‌شوند. در نوع اول گونه‌ای که از همه معروف‌تر و بیشتر موردتوجه است و ازلحاظ بو و طعم بالاترین درجه کیفیت را دارد «قهوه عربیکا» می‌باشد، که خاستگاهی آفریقایی و سپس یمنی دارد ولی اکنون در امریکای جنوبی همانند «کلمبیا، پرو، برزیل و پورتوریکو» و آفریقایی« کنگو، تانزانیا و اتیوپی» و آسیایی«اندونزی، هندوستان و ویتنام» به‌خوبی رشد می‌کند و ازآنجا به سراسر جهان صادر می‎شود. هلندیها در سال 1696 میلادی کشت انبوه قهوه عربیکا را در اندونزی آغاز و ازآنجا به سایر کشورهای جهان صادر کردند. قدیمی‌ترین مستندات از کشت این نوع قهوه در یمن و در قرن ۱۲ میلادی خبر می‌دهند. عربیکا مشهورترین نوع قهوه در جهان با ۶۰ درصد تولید قهوه در جهان است.طعم این قهوه با اسیدیته بالا و خوش‌عطری بیشتر از دیگر انواع قهوه متمایز می‎شود. این نوع قهوه درکشت حساس و به‌شدت نسبت به آفات آسیب‌پذیر است. قهوه‌های عربیکای کشت‌شده در شرق آفریقا و آمریکای مرکزی که اسیدیته بالایی دارند، از بهترین انواع آن هستند. در نوع دوم قهوه، درخت کانه فورا یا روبوستا است که در مناطق آفریقای مرکزی و غربی کشت و به‌خوبی شرایط نامساعد را تحمل کند. این نوع از قهوه اگرچه دارای بوی کمتر و طعم تلخ‌تر است ولی دارای کافئین بالاتری نسبت به بقیه دارد. بیشتر درخت‌های روبوستای جهان در برابر آفات مقاوم هستند و ازاین‌رو قیمت این قهوه بسیار ارزان‌تر از قهوه عربیکا است. ایتالیایی‌ها برای تهیه اسپرسو حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد قهوه روبوستای مرغوب را با قهوه عربیکا ترکیب می‌کنند. این مقدار از روبوستا، علاوه بر قوی و مطبوع کردن طعم اسپرسو، سبب می‎شود تا کف (فوم) روی اسپرسو به‌خوبی شکل بگیرد. بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده قهوه روبوستا را کشورهای ویتنام، هند برزیل و برخی کشورهای آفریقایی تشکیل میدهند. ویتنام به‌تنهایی حدود ۴۰ درصد روبوستا جهان را تولید می‌کنند؛ ازاین‌رو می‌توان این کشور را بزرگ‌ترین تولیدکننده قهوه روبوستا در جهان در این سال‌های ابتدایی قرن بیست و یکم میلادی به شمار آورد. بیشترین مصرف قهوه روبوستا در قهوه‌های فوری، اسپرسو و یا در ترکیب با سایر قهوه‌ها است. قهوه‌های حاصل از آن پرکافئین‌تر و آنتی‌اکسیدان بیشتری ولی دارای اسیدیته پایین و به دلیل مقدار زیاد پیرازین، از عربیکا تلخ‌تر است.